Een omvangrijk en uitgebreid monsternameprogramma

De Vlaamse drinkwaterbedrijven zijn verantwoordelijk voor de controle van het risicobeheer, het crisisbeheer en de leveringszekerheid van het geproduceerde en verdeelde drinkwater. Daarbij moeten we voldoen aan de regelgeving rond openbare dienstverplichtingen, die is vastgelegd in het besluit van de Vlaamse Regering van 8 november 2013.

De Watergroep controleert het ruwe grond- en oppervlaktewater, het geproduceerde drinkwater dat de waterproductiecentra verlaat, het drinkwater tijdens opslag en distributie in watertorens en reservoirs en tot slot ook het geleverde leidingwater aan de keukenkraan bij de klanten. De controle van de waterleidingen in openbare gebouwen zoals scholen, kinderdagverblijven, ziekenhuizen en restaurants maakt eveneens deel uit van het controleprogramma.

We onderscheiden 2 soorten controles: de wettelijke bewakings- en auditcontroles en de aanvullende exploitatiecontroles. 

Bij de bewakingscontroles kijken we algemene parameters na zoals de zuurtegraad, geleidbaarheid en de aanwezigheid van chloorresten. We analyseren ook de microbiële organismen, zware metalen en stikstofverbindingen. Het auditpakket bestaat uit een volledige analyse die de bewakingsparameters controleert en tegelijk de volledige minerale samenstelling van het water bepaalt. Ook de analyse van verschillende organische microverontreinigingen zoals restanten van gewasbeschermingsmiddelen, gechloreerde organische verbindingen en polycyclische aromaten maakt deel uit van het auditpakket.

De bewakings- en auditcontroles gebeuren aan de keukenkraan bij de klant, terwijl de aanvullende exploitatiecontroles worden uitgevoerd op het geproduceerde water bij vertrek uit het waterproductiecentrum, en in de watertorens en reservoirs. Exploitatiecontroles gebeuren ook bij nieuwe uitbreidingen en om klachten op te volgen.

In 2016 voerde De Watergroep 22.447 controles uit om de kwaliteit van het drinkwater te controleren: 13.790 bewakings- en auditcontroles en 8.657 exploitatiecontroles. Voorts voerde De Watergroep 13.975 monsternames uit. Dit gebeurde onder meer om klachten van klanten op te volgen maar ook om de werking van de waterbehandelingsinstallaties voor de productie van het drinkwater te analyseren en bij uitbreidingen van het distributienet. Daarnaast voerde het centrale laboratorium van De Watergroep nog 1.875 analyses uit voor derden, vooral in opdracht van de business unit ‘Industrie & Services’ en van het laboratorium van de Bodemkundige Dienst van België. In totaal voerde De Watergroep in 2016 dus 38.297 analyses uit.  

 

De controle in het distributienet

Onderstaande tabel brengt de vastgestelde normoverschrijdingen in het distributienet in kaart. Het gaat om de meetresultaten van de eerste monstername aan de keukenkraan. De resultaten van eventuele nieuwe monsternames zijn niet opgenomen.

Aantal parameters met een eerste normoverschrijding in het net	West-Vlaanderen	Oost-Vlaanderen	Vlaams-Brabant	Limburg	Totaal	%
Aantal monsternames	2.698	2.611	4.530	3.951	13.790	100
Aantal overschreden A-parameters	8	4	6	10	28	0,2
Aantal overschreden B-parameters	81	29	78	37	225	1,6
Aantal overschreden C-parameters	372	178	149	138	837	6,1

                                                                                                         
Bij de 13.790 monsternames waren er slechts 0,2% normoverschrijdingen van de microbiologische A-parameters. Bij nieuwe monsternames werden geen normoverschrijdingen meer vastgesteld.

De parameters van type B omvatten de chemisch-toxische parameters zoals lood, nitraat en nitriet.  De 1,6% normoverschrijdingen waren hier hoofdzakelijk te wijten aan een te hoog loodgehalte. De resultaten van nieuwe monsternames toonden aan dat de oorzaak van de overschrijding hoofdzakelijk te vinden is bij de binneninstallatie van de klant.

De parameters van type C zijn indicator-parameters. Deze zijn niet relevant voor de volksgezondheid. Het gaat vooral om natrium, ijzer en coliformen. Natriumoverschrijdingen zijn het gevolg van slecht afgestelde ontharders. Coliformen en ijzer zijn dikwijls te wijten aan een slecht onderhouden binneninstallatie.

Nieuwe wetgeving

Op 28 juni werd het Koninklijk Besluit van 31 mei 2016 in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd over de bescherming van de volksgezondheid tegen radioactieve stoffen in water bestemd voor menselijke consumptie. Dit KB verplicht de waterleveranciers om het water te controleren op een aantal screeningsparameters zoals tritium, radon en de totale alfa- en beta-stralingswaarden. De Watergroep werkte nauw samen met het FANC (Federaal Agentschap voor de Nucleaire Controle) om hiervoor een monsternameprogramma op te stellen. Vanaf midden 2017 zal een geaccrediteerd laboratorium jaarlijks een 200-tal stalen uit het volledige distributiegebied van De Watergroep analyseren op de aanwezigheid van radioactieve stoffen.